Η συμβουλευτική ψυχολογία, βοηθά το συμβουλευόμενο να βελτιώσει την προσωπική του κατάσταση, να ανακουφιστεί από τη λύπη και τη στενοχώρια, να επιλύσει τις κρίσιμες καταστάσεις που αντιμετωπίζει. Υποστηρίζει τη ψυχολογική ανάπτυξη και εξέλιξη του συμβουλευόμενου, βοηθώντας τον να κάνει καλύτερη χρήση των αποθεμάτων και ικανοτήτων που διαθέτει δείχνοντάς του το δρόμο για την ανάπτυξη νέων μεθόδων που θα τον διευκολύνουν να βοηθήσει μόνος του τον εαυτό του.

Βοηθάει ανθρώπους που δεν έχουν κάποια σοβαρή ψυχική διαταραχή, περνούν όμως μια δύσκολη περίοδο ή αντιμετωπίζουν ένα πρόβλημα που δεν μπορούν να λύσουν μόνοι. Ένα ουσιώδες χαρακτηριστικό της συμβουλευτικής ψυχολογίας είναι η ανάπτυξη μιας σχέσης συνεργασίας μεταξύ του συμβούλου και του ανθρώπου ή της ομάδας που τον επισκέπτεται. Στη σχέση αυτή εξετάζονται με πλήρη εχεμύθεια τα βασικά ζητήματα που απασχολούν τον ενδιαφερόμενο, διερευνώνται όλοι οι παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτά, συζητούνται τρόποι δράσης και επίλυσης των ζητημάτων, ενισχύεται η καλύτερη αξιοποίηση των διαθέσιμων εφοδίων προς όφελος του ενδιαφερόμενου και ενθαρρύνεται η εμπιστοσύνη στις ικανότητες του εαυτού του.

Η συμβουλευτική είναι συνήθως πιο σύντομη δραστηριότητα που στοχεύει πολλές φορές στην αντιμετώπιση συγκεκριμένων προβλημάτων. Είναι απαραίτητο εδώ να τονιστεί πως η συμβουλευτική δεν έχει να κάνει με την παροχή συμβουλών, όπως μπορεί να υποδηλώνει η λέξη. Η έννοια της εκφράζεται ετυμολογικά από τις λέξεις συν + βουλεύομαι, δηλαδή συσκέπτομαι, συναποφασίζω. Ο πελάτης δηλαδή συνεργάζεται με τον σύμβουλο σε μια κοινή προσπάθεια να επιτύχει το στόχο που ο ίδιος έχει επιλέξει.