«Όλες οι αλλαγές εμπεριέχουν την απώλεια, όπως και όλες οι απώλειες απαιτούν την αλλαγή»
«Ο θάνατος δεν είναι η μεγαλύτερη απώλεια στην ζωή. Η μεγαλύτερη απώλεια είναι αυτά που πεθαίνουν μέσα μας όσο «ζούμε»».
Πένθος (bereavement) είναι η κατάσταση στην οποία βρίσκεται ένα άτομο που έχει υποστεί την απώλεια -το θάνατο- ενός σημαντικού γι’ αυτό προσώπου. Η λέξη πένθος αναφέρεται στην απώλεια και στην αποστέρηση.
Θρήνος (grief) είναι η πρωταρχική συγκινησιακή αντίδραση στην απώλεια ενός αγαπημένου που εκδηλώνεται με ψυχολογικά και σωματικά (ακόμα και βλαβερά για την υγεία) συμπτώματα. Η λέξη θρήνος αναφέρεται στην οδύνη, στον ψυχικό πόνο που βιώνει ο επιζών στη διάρκεια του πένθους.

Το βάθος και η ένταση του πένθους σχετίζεται με το εάν η απώλεια ήταν επιλογή μας ή όχι, εάν ήταν αναμενόμενη ή ξαφνική, τετελεσμένη μέσα μας ή υπό διαπραγμάτευση.

Ο Bowlby περιγράφει τέσσερις βασικές αντιδράσεις στο πένθος:

• την αίσθηση σοκ,
• την αναζήτηση κάποιας ερμηνείας ή νοήματος,
• την εμφάνιση έντονης θλίψης ή και κατάθλιψης,
• την επανοργάνωση της ζωής και το πέρας του θρήνου.

Ο θρήνος αποτελεί μια αντίδραση στη διακοπή της προσκόλλησης των οικείων προς το νεκρό. Αυτό διαρκεί μέχρις ότου η προσκόλληση προς το νεκρό τερματίζεται.

H Κübler-Ross περιγράφει την αντίδραση του ατόμου μπροστά στο θάνατο περιλαμβάνοντας πέντε στάδια ή φάσεις:
α) το στάδιο της άρνησης, η οποία μπορεί να αφορά τα γεγονότα, τις επιπτώσεις ή την πιθανότητα του θανάτου (“Δε μπορεί να είναι αλήθεια!”)
β) του θυμού, που όμως περιλαμβάνει και άλλα συναισθήματα, όπως αίσθηση αδικίας, απώλειας ελέγχου, θλίψη, ενοχές κ.ά. (“Γιατί να συμβεί σε μένα; ! Δεν είναι δίκαιο”)
γ) της διαπραγμάτευσης με κάποιο σημαντικό άλλο (π.χ., τον ιατρό ή τον Θεό) (“Θα αλλάξω τα πάντα!”)
δ) της μεγάλης θλίψης ή κατάθλιψης (“Έχασα τα πάντα.”)
ε) το στάδιο της αποδοχής, κατά το οποίο υποτίθεται ότι το άτομο συμφιλιώνεται με τον θάνατο και είναι έτοιμο για το μοιραίο, έχοντας τακτοποιήσει όσο γίνεται διάφορες εκκρεμότητες. (“Το ξέρω ότι χρόνος μου τελειώνει.”)

Είναι πολύ δύσκολο να προσδιορισθεί η έννοια του περιπεπλεγμένου –δηλαδή του παθολογικού – πένθους. Ο πιο αποδεκτός ορισμός χαρακτηρίζει τον περιπεπλεγμένο πένθος ως παρέκκλιση από το κανονικό πένθος, με αντιδράσεις διαφορετικές ως προς τη χρονική τους διάρκεια και τη συναισθηματική τους ένταση από τις συνηθισμένες και αναμενόμενες φυσιολογικές αντιδράσεις.